Giải pháp nâng cao hiệu quả chống hàng giả, hàng nhái

Ngoài ra, đơn vị đã tiếp nhận cũng như phối hợp với các lực lượng chức năng khác như hải quan, quản lý thị trường… xử lý nhiều vụ vi phạm nghiêm trọng. Theo thống kê của Ban Chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban 389), trong cả năm 2014, các lực lượng chức năng đã bắt giữ hơn 21.645 vụ hàng giả.

      Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2015, lực lượng quản lý thị trường đã phát hiện, xử lý 55.234 vụ vi phạm, tăng 6.543 vụ so với cùng kỳ năm trước. Hàng giả, hàng nhái có mặt ở Việt Nam bằng nhiều con đường. Trong số đó, có khoảng 40% hàng giả, hàng nhái sản xuất ở Việt Nam, tập trung nhiều ở các tuyến biên giới; còn lại được đưa vào từ nước ngoài.

      Hiệp hội Chống hàng giả và bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP) cho hay, hiện đã có tới trên 30 ngành hàng ở Việt Nam bị làm giả. Hàng giả, hàng nhái khá đa dạng về mẫu mã, phong phú về chủng loại và linh hoạt về giá cả. Chúng xuất hiện ở nhiều lĩnh vực, ngành hàng từ nông nghiệp đến công nghiệp, từ các sản phẩm uy tín trong nước cho đến những mặt hàng xa xỉ của các nhãn hiệu nổi tiếng thế giới. Các sản phẩm bị làm giả phổ biến và nhanh nhất là mỹ phẩm, thực phẩm, đồ uống (rượu, bia, nước giải khát), quần áo, thuốc chữa bệnh, vật tư nông nghiệp, thuốc bảo vệ thực vật, thiết bị vệ sinh… Thậm chí, “tem chống hàng giả” cũng bị làm giả.

      Đáng chú ý, số vụ vi phạm ngày càng nhanh và có quy mô ngày càng lớn. Hiệp hội VATAP còn cho biết, trước đây khi nhãn hàng ra đời thì gần 1 năm sau mới xuất hiện sản phẩm nhái và giả; nhưng nay với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, hàng giả, hàng nhái đã xuất hiện trên thị trường chỉ sau thời gian rất ngắn sau đó. Chúng còn được giới thiệu, giao dịch công khai trên các sàn thương mại điện tử, các website mua bán trực tuyến hay các diễn đàn online mà không phải chịu sự kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc, chất lượng…

      Theo phân tích của giới chuyên gia, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên phần lớn do sự bất cập trong cơ chế quản lý. Hoạt động quản lý, kiểm tra và xử lý chưa đạt hiệu quả cao do hoạt động thiếu đồng bộ cũng như có sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan. Mặt khác, luật pháp còn khá nhiều kẽ hở đã tạo điều kiện cho nhiều đối tượng lách luật, thậm chí là “xé rào” để làm hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Trong khi đó, chế tài xử phạt lại chưa đủ mạnh nên nhiều đối tượng sẵn sàng vi phạm để đạt lợi nhuận lớn. Phương tiện kỹ thuật phục vụ cho công tác đấu tranh chống hàng giả còn thiếu và yếu, nhất là phương tiện giám định, phân biệt hàng thật, hàng giả…

      Ngoài ra, còn do người tiêu dùng chưa trang bị nhiều kiến thức, thông tin về phân biệt hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và ngại động chạm đến việc kiện cáo khi mua phải sản phẩm này do chưa nắm vững luật pháp. Hơn nữa, việc phân biệt hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng cũng không hề dễ dàng đối với người tiêu dùng khi mà các sản phẩm được làm giả ngày một tinh vi, giống hàng thật từ nhãn hiệu, kiểu dáng đến những chi tiết nhỏ nhất.

      Hàng giả, hàng nhái có xu hướng gia tăng đang là vấn đề nhức nhối của xã hội và là một thách thức không nhỏ đối với các cơ quan chức năng; để lại hệ lụy không nhỏ đến đời sống, sức khỏe người dân, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng đến tính minh bạch của thị trường hàng hóa

      Bởi với một nền kinh tế đang trong quá trình hội nhập như nước ta, để hàng lậu, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trà trộn không chỉ gây thất thu cho ngân sách nhà nước, mà còn làm xấu đi môi trường đầu tư kinh doanh, triệt đường phát triển của các doanh nghiệp nội và gián tiếp đánh mất “lợi thế” thị trường, “mất điểm” trong mắt nhà đầu tư nước ngoài, nhất là những nhãn hàng lớn, ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên thị trường quốc tế. Bối cảnh này, đòi hỏi công tác phòng chống hàng giả, hàng nhái phải thực sự đi vào thực chất… Có như vậy mới có thể bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp hiệu quả cũng như tạo dựng một điểm đến đầu tư an toàn và hấp dẫn.